Attentie!  Voor onderstaande tekst geldt - evenals voor de overige pagina's van deze website - dat het auteursrecht van toepassing is. Lees aub de tekst in het omkaderde grijze veld aan het eind van deze pagina.

 

WAT WIJ DOEN VOOR KINDEREN, JONGEREN EN VOLWASSENEN:

Misofonie als aandoening
Misofonie benoemen we hier als een aandoening, hoewel misofonie niet als een ziekte of stoornis wordt beschreven in de vorige edities en het meest recente “Diagnostisch en Statistisch Handboek” voor psychiaters en psychologen (de DSM-5).

• Misofonie wordt pas sinds enkele jaren als een aparte aandoening beschouwd. Voorheen had men de gewoonte om de kenmerken van misofonie te scharen onder de noemer “Obsessief Compulsieve Stoornis” (OCS/dwangstoornis); sommigen zagen misofonie meer als een angststoornis.
• Gaandeweg is men zich meer en meer gaan realiseren hoeveel impact misofonie op iemands psychisch functioneren en leven (welzijn en welbevinden) kan hebben.
• Aanvankelijk werd misofonie alléén behandeld binnen het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam, waarbij men zich beperkte tot volwassen patiënten met misofonie.  Kinderen en jeugdigen met misofonie kunnen sinds midden 2016 bij het AMC terecht.
  Onze praktijk is een van de weinige organisaties, die zowel voor kinderen en jeugdigen, als voor volwassenen met misofonie onderzoek en behandeling/therapie biedt.

 

Wat is misofonie?
Het begrip “misofonie” is in 2001 geïntroduceerd door twee Amerikaanse wetenschappers, namelijk het echtpaar Margaret Jastreboff en Pawel Jastreboff.
Men gebruikte eerst ook wel de term “4S” (Selective Sound Sensitivity Syndrome) om misofonie aan te duiden.
Misofonie kan op elke leeftijd ontstaan, maar in de meeste gevallen zien we de eerste misofonieklachten tussen de 8-jarige en de 13-jarige leeftijd. Als misofonie onbehandeld blijft, nemen de klachten steeds ergere vormen aan, omdat het aantal verschillende geluiden (de diversiteit), de hevigheid van de geluidsklachten (de intensiteit) én het aantal mensen waarbij men klachten ondervindt, toe blijven nemen.

Misofonie betekent letterlijk: “Haat van/voor geluid.” Bij mensen met misofonie roepen bepaalde geluiden (zogenaamde ’triggers’)  hevige gevoelens van afkeer, haat, irritatie, walging, woede, verdriet, schaamte, paniek en angst op. De geluiden kunnen zó ondraaglijk zijn, dat men “de veroorzaker van het geluid” letterlijk zou willen ‘uitschakelen’ om het geluid te stoppen. Ook zelfmoordgedachten komen voor.

Het gaat bij misofonie meestal om alledaagse geluiden, zoals repetitieve (= zich herhalende) geluiden (typen op een toetsenbord, klikken met een pen, met de vingers tikken op tafel), ademen, kuchen, niezen, snuiven en de neus ophalen. Vooral eetgeluiden, zoals smakken, kauwen, chips eten, iets afbijten (bv. een stuk appel) en slikken zijn triggers voor hevige boosheid, walging, angst en verdriet.

De belangrijkste triggers bij misofonie zijn dus geluiden. Veel mensen met misofonie ( we noemen hen “misofonen”) hebben ook last van bewegingen. Je kunt daarbij denken aan repetitieve bewegingen, zoals het wiebelen met voeten, maar ook aan bewegingen van iemands mond, gezicht e.d. waaraan iemand met misofonie een (eet-)geluid of andere auditieve trigger koppelt (terwijl dat geluid niet wordt gemaakt!). Met name de (eet-) bewegingen, die de misofoon associeert met (eet-)geluiden, vallen naar mijn mening onder de term “misofonie.”
De repetitieve bewegingen vallen onder de noemer “misokinesie“, wat “haat tegen/walging van beweging”  betekent.
We kunnen enerzijds spreken van auditieve misofonie, waarbij de triggers via het gehoor/de oren binnen komen en anderzijds van visuele misofonie, waarbij de triggers via de ogen binnen komen. Walging van gezichtsexpressies (gelaatsuitdrukkingen) kan ook tot de visuele misofonie worden gerekend.
Overigens kan bijvoorbeeld alléén al de beweging van de mond van iemand bij wie de misofoon last heeft van eetgeluiden, al walging oproepen, omdat de mondbeweging door de misofoon met de trigger (het eetgeluid) wordt geassocieerd (zonder dat het eetgeluid ook echt gemaakt wordt.) 
De hersenen zijn dan ‘geconditioneerd’ om de mondbeweging aan het eetgeluid te koppelen.
Op zich is dit niet merkwaardig: als wij iets zien bewegen op afstand, terwijl we het niet horen (denk bv. aan een rijdende auto), dan ‘weten onze hersenen’ welk geluid bij die rijdende auto hoort.
Met andere woorden: onze hersenen zijn geconditioneerd om een verband te leggen (te associëren) tussen het beeld en het geluid van de auto.

 

Voorbeelden van triggers:

             

  

  

 

 

 

 

 

 

Als de misofonie in een tamelijk ernstige vorm aanwezig is bij iemand, kan dat nogal wat gevolgen hebben: niet meer naar school willen, school niet kunnen afronden, niet meer samen willen eten, sociale activiteiten vermijden, geen liefdesrelatie kunnen hebben, niet kunnen werken, zich afzonderen/isoleren. Onbehandelde misofonie kan bovendien leiden tot ‘opstapeling met andere psychische aandoeningen”, zoals depressie, angst, slaapproblemen e.d..
Hoe langer de misofonie onbehandeld blijft, des te erger kunnen de persoonlijke en sociaal-maatschappelijke gevolgen worden!

Mensen met misofonie raken bij het het horen van triggers – zoals hierboven gezegd – hevig emotioneel ontregeld. Zij hebben dan de neiging te vluchten uit de situatie (“Flight”). In de situatie blijven en de confrontatie met de trigger aangaan (“Fight”) is dan voor de misofoon niet meer mogelijk. Het komt ook voor, dat de misofoon door een trigger ‘bevriest” (Freeze).
Het (logische) vluchtgedrag kan leiden tot totale vermijding van situaties, waarin men eerder bepaalde geluiden heeft moeten aanhoren.
In “comfortabele situaties”, bijvoorbeeld thuis, in het gezin e.d. is het vluchten uit die situatie wel lastig, maar nog te doen. Bij familie, kennissen/vrienden, op school, op het werk, in een restaurant e.d. is het echter een heel ander verhaal: door de “groepsdruk”, de sociale contrôle e.d. nemen hevige gevoelens van schaamte, niet weg kunnen vluchten en de angst jezelf niet meer onder contrôle te kunnen houden, aanzienlijk ernstigere vormen aan dan in een bekende, comfortabele omgeving.
Ook kan de gedachte aan het opnieuw moeten komen in een (geluids-)situatie, waarin men eerder zeer emotioneel is geworden, hevige paniek en angst oproepen. We spreken in dit verband van “anticipatie-angst”.  Die angst kan zó ernstig zijn, dat men al dagen of zelfs weken voorafgaand aan het opnieuw bloot gesteld (moeten) worden aan de eerder als ondraaglijk ervaren (geluids-)situatie niet meer kan slapen, geïrriteerd is, angstig is en/of in totale paniek verkeert.
Mensen met misofonie bouwen door de anticipatie-angst voor een trigger steeds meer stress op en dat leidt ertoe, dat ze tijdens een situatie waarin een trigger optreedt of kan optreden (die ze eerder als zeer irritant hebben ervaren) hun volledige focus (aandacht en concentratie) richten op diegene of op die situatie die de trigger veroorzaakt of kan veroorzaken. Die focus is zó sterk, dat we spreken van een hyperfocus.

Uiteindelijk lukt het de misofoon niet meer om zich van de (mogelijke) trigger af te leiden door bijvoorbeeld een gesprek te voeren, door zich op andere mensen of dingen in zijn/haar omgeving te richten e.d.   

Veel mensen met misofonie hanteren een andere vorm van vermijding door het dragen van een hoofdtelefoon en/of oordoppen bij het (moeten) aanhoren van geluidstriggers. Dat lijkt in eerste instantie een goede remedie, maar wij raden het ten zeerste af. Door het gebruik van een hoofdtelefoon of oordoppen zal de overgevoeligheid (de geluidsintolerantie) voor eerdere ondraaglijke geluiden én voor nieuwe geluiden alleen maar toenemen. Niet doen dus!

 

 

 

Wat zijn de risicofactoren voor het ontstaan en verergeren van misofonie?
Op basis van internationaal onderzoek én mijn eigen ervaringen bij het behandelen van mensen met misofonie zijn de belangrijkste risicofactoren:

Lichamelijk (al dan niet in combinatie met de psyche):

• (over-)gevoelig gehoor/verminderde geluidstolerantie; 
• afwijkende prikkelverwerking in de hersenen, waardoor bepaalde geluiden, bewegingen e.d. door de hersenen als een gevaar worden “geïnterpreteerd”/waargenomen; er zou sprake kunnen zijn van een atypische verbinding tussen enerzijds de hersengebieden die het gehoor betreffen en anderzijds de hersengebieden, waar emoties worden verwerkt (het zogenaamde “Limbische systeem”).
• fonofobie (ook wel “geluidsschuwheid” genoemd): angst voor meestal “normale” en onschadelijke omgevingsgeluiden (bijvoorbeeld iemand die hard praat, of muziek die alleen maar luid, óf afwisselend luid en zacht is, kan een intense angst oproepen).
• tinnitus: het continu horen van een geluid – piepen, ruisen, brommen en/of fluiten – terwijl het geluid er niet echt is;
• hyperacusis: overgevoeligheid voor normale, alledaagse geluiden, zoals bv. een deur die dicht gaat, het geluid van een krant waarin wordt gebladerd.

Familiair: 

• erfelijkheid: andere gezins – of  familieleden blijken óók risicofactoren of misofonieklachten te hebben.

Persoonlijkheid:

• neuroticisme: een algemene term voor “psychisch niet lekker in je vel zitten”, of emotionele labiliteit, wat gepaard kan gaan met vage angsten, sombere gevoelens, angstgevoelens, veel piekeren en:
• stressgevoeligheid, draaglast en draagkracht. Als je stressgevoelig bent, kun je maar een beperkte hoeveelheid spanning of druk verdragen. Enerzijds worden door je omgeving eisen aan je gesteld en anderzijds stel je eisen aan jezelf. Als die eisen (lees: de draaglast of belasting) overeenkomen met wat je aankunt (de draagkracht of belastbaarheid) spreken we van een gezonde stress. Bij veel mensen met misofonie zien we, dat de draaglast groter is dan de draagkracht.
  Stressoren zijn prikkels of gebeurtenissen, die stress kunnen veroorzaken. De prestatiemaatschappij is een belangrijke stressor. Denk aan druk van school, druk van het werk. Andere stressoren zijn onder andere: relatieproblemen, conflicten in het gezin/met vrienden/familie, financiële problemen, te weinig rust en ontspanning et cetera.
  Sociale media (facebook, whatsapp, snapchat en instagram) zijn in de huidige tijd belangrijke stressoren. Met name op jongeren oefenen die sociale media een grote druk uit: het lijkt alsof je altijd online moet zijn; je kunt het gevoel krijgen dat je ‘minder bent’ dan de ander; je moet het minstens zo ‘leuk hebben’ als de ander; je moet aan een bepaald schoonheidsideaal voldoen; het hele leven moet een feest zijn en het is alléén maar positief, glitter en glamour. Veelvuldig gebruik van social media kan – zeker bij jongeren – een enorme druk, spanning en stress veroorzaken en leiden tot identiteitsproblemen, depressies en angsten.
• perfectionisme (teveel eisen stellen aan jezelf), laag zelfbeeld, onzekerheid, faalangst, minderwaardigheidsgevoelen e.d.
• gevoeligheid voor, of reeds bestaande, psychische problemen/stoornissen, zoals depressie, angst, dwang, ad(h)d, autisme, trauma, ptss.
• fatsoensnormen: op het eerste gezicht lijkt dit een vreemde eend in de bijt. Echter, wanneer we kijken wélke “veroorzakers” van geluiden walging, woede e.d. oproepen, dan valt het volgende op:
  * misofonen hebben géén last van geluiden of bewegingen die ze zélf maken.
  * geluiden (óók eetgeluiden) en bewegingen van dieren, baby’s/jonge kinderen e.d. worden doorgaans niet als triggers ervaren, omdat “zij er niets aan kunnen doen.”

Opmerking 1: het is beslist niet zo, dat bij misofonie álle risicofactoren een rol (moeten) spelen. Het vaakst wordt een combinatie gezien van stress, perfectionisme, fatsoensnormen, controle willen hebben over een situatie.
Opmerking 2:bij de meeste mensen met misofonie is doorgaans niets mis met het gehoor, ofwel: het gehoor is ‘normaal.’

 

 

 

Hoe ontstaat/ontwikkelt zich misofonie?
In onderstaande afbeelding hebben we grofweg (!) aangegeven, hoe de ontwikkeling van misofonie verloopt.

 

 

De verwerking van prikkels/triggers in de hersenen van de misofoon.

Misofonie heeft te maken met de neurologische en de auditieve (het geluid/gehoor betreffende) verwerking in het hoofd. Misofonie kan worden aangemerkt als een neurofysiologische aandoening: het heeft betrekking op het functioneren van het zenuwstelsel.
Voor alle mensen geldt, dat als we een geluid horen, wij automatisch onze aandacht richten op dat geluid. Die automatische reactie hangt samen met ons verdedigings- en overlevingsmechanisme en die vindt doorgaans onbewust plaats (tenzij we de betekenis van het geluid nog niet kennen).
Als we vanuit onze (voor-)kennis en ervaring weten, dat het geluid niets gevaarlijks inhoudt , dan reageren we er verder niet op. We laten het aan ons voorbij gaan (ook wel “auditory gating” of auditief filteren genoemd).
Bij een misofoon lijkt het automatische filter niet goed te functioneren.

Grofweg zijn bij de verwerking van prikkels/stimuli/triggers drie hersengebieden betrokken: de thalamus, de prefrontale cortex en de amygdala.
Thalamus: een complex knooppunt in onze hersenen, waar onder andere visuele en auditieve prikkels ‘binnenkomen’ van onze zintuigen (o.a. oren en ogen). De thalamus zendt de informatie van die prikkels weer door naar andere hersengebieden, zoals de cortex.
Prefrontale Cortex (of hersenschors): hier wordt de ontvangen informatie geanalyseerd, overwogen en geïnterpreteerd. Als die informatie is geïnterpreteerd (er is uitleg/ verklaring/betekenis aan gegeven), wordt die interpretatie door de cortex omgezet in gedachten en die gedachten worden in de vorm van signalen ‘doorgestuurd’ naar de amygdala.
Amygdala: in dit hersengebied worden emoties (zoals angst, vrees en agressie) verwerkt en aangestuurd. Het amygdala stuurt ook gedrag (dat met die emoties samenhangt) aan, bv. fight/flight/freeze.
In de amygdala worden  (voor-)kennis, ervaringen, gebeurtenissen en herinneringen “gekoppeld” aan een emotie/emotionele reactie.
Als we ons een bepaalde gebeurtenis herinneren, of een gebeurtenis opnieuw meemaken, zal de amygdala een koppeling maken tussen de herinnering/gebeurtenis en de emotie, die we bij die herinnering/gebeurtenis eerder hebben ervaren.
Ook kan de amygdala een negatieve emotionele reactie oproepen, wanneer ándere mensen ons zeggen, dat een bepaalde prikkel onprettig of beangstigend is.   
Het gehele proces dat tussen thalamus, cortex, amygdala e.d. plaats vindt, heeft ook een anticiperende functie: zo leren en (her-)kennen we wanneer er gevaar dreigt en hoe we daarop moeten reageren. Als het proces echter verstoord is, kunnen we een ongevaarlijke prikkel (trigger) ten onrechte als een gevaar waarnemen en er dan op reageren met een negatieve  emotionele reactie, zoals woede, paniek en angst. Bij misofonen is er sprake van een dergelijk verstoord proces, zoals we verderop zullen zien.

Bij misofonen lijkt de zogenaamde Pavlov-reactie (ook wel “klassieke conditionering” genoemd) een belangrijke rol te spelen bij de ontwikkeling, het voortbestaan en het verergeren van de misofonie. 
Pavlov was een Russische fysioloog, die aantoonde dat een hond onbewust associaties/verbindingen/koppelingen maakt bij het aanleren van gedrag.
Zijn experiment ging als volgt: éérst liet Pavlov een belletje horen en direct daarna kreeg de hond eten………die handeling herhaalde hij een aantal keren……..na enige tijd begon de hond te kwijlen zodra hij het belletje hoorde, zonder nog eten te krijgen.
Het (conditionerings-)proces is nu als volgt te verwoorden: als een stimulus/prikkel I (geluid van belletje) herhaaldelijk voorafgaat aan stimulus/prikkel II (het eten zien en dan geven) dat een bepaald gedrag (kwijlen) oplevert, dan zal op den duur prikkel I reeds dat gedrag (kwijlen) opleveren, ook zonder prikkel II. .

In beeld:

Dit gedrag, dat een hond en andere dieren laten zien, vinden we terug bij mensen: onze hersenen leggen, zonder dat we ons daar bewust van zijn, associaties tussen beelden, geluiden, gedachten, gedragingen, emoties etc.
Voorbeeld: als we op een leuke vakantie zijn en we luisteren ondertussen naar een mooi lied, dan zal als we dat lied weer thuis horen, dat genoeg zijn om de vakantiebeelden/-sfeer weer bij ons op te roepen, evenals de positieve emotionele stemming die daarbij hoort/hoorde.
Voorbeeld misofonie: bij een misofoon kan een mondbeweging van een andere persoon alléén al voldoende zijn om de trigger “smakgeluid” op te roepen, zónder dat dat geluid ook echt gemaakt wordt.

Misofonie:  stimulus/prikkel/trigger, interpretatie/verklaring en emotie/reactie.

We hebben hierboven gezien hoe de prikkelverwerking in de hersenen plaatsvindt en wat conditionering inhoudt.
Vergelijken we de prikkelverwerking bij een niet-misofoon met die bij een misofoon, dan zien we het volgende:

Voorbeeld hierbij: een niet-misofoon hoort iemand niet overdreven smakken tijdens het eten. Smakken houdt geen direct gevaar in voor de niet-misofoon. Bovendien is de “smakinformatie’ naar de cortex gegaan, waar een geruststellende gedachte/verklaring is gevormd, zoals bijvoorbeeld “die persoon eet als een varken, maar goed, dat moet hij zelf maar weten.” De niet-misofoon zal op het smakken hoogstens wat geïrriteerd reageren, maar er zal geen sprake zijn van walging of woede. 

 

Bij de misofoon, die zich al eerder kan hebben geïrriteerd aan het smakken, komt géén geruststellende gedachte of verklaring voor het smakken meer op, aangezien de cortex wordt ‘overgeslagen’ bij de verwerking van de trigger “smakken”.
Het smakken wordt door de hersenen – vanwege het ontbreken van de indirecte route- als een gevaar gedetecteerd. Het “denken over de stimulus/prikkel/trigger” (cortex) is uitgeschakeld en de thalamus zendt direct een “gevaarsignaal” naar de amygdala.
Triggers, zoals ‘smakken’, worden dan direct gevolgd door een heftige emotie (angst, paniek, woede, walging e.d.) en de amygdala zal het systeem van de gedragsreacties activeren:
– vluchten (weg gaan of vermijden)
– vechten (tegen de ondraaglijke situatie: de confrontatie aan gaan)
– bevriezen (je niet meer kunnen verroeren).

 

Welke behandelmethoden hanteren wij?

De behandeling/therapie van misofonie komt bij ons grotendeels overeen met de behandeling binnen het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam.
Er is echter één wezenlijk verschil in de behandelvorm:

• Mensen met misofonie worden binnen het AMC in groepen behandeld.
  Als voordelen van groepsgewijze behandeling kunnen worden genoemd:
  – erkenning en herkenning;
  – van elkaar leren.
  Nadelen kunnen zijn:
  – niet alle mensen willen in een groep behandeld worden, omdat ze hun ervaringen/klachten niet met lotgenoten in een groep willen of durven delen;
  – mensen kunnen zich überhaupt niet op hun gemak voelen binnen een groep;
  – men is niet geïnteresseerd in de problematiek van de andere groepsleden;
  – het aanhoren van de klachten van andere groepsleden roept bij sommigen verwarring of juist meer klachten op;
  – behandeling in een groep blijft tamelijk ‘algemeen’, waardoor de individuele problematiek onderbelicht blijft.
• De behandeling van misofonie bij Psymax is individueel. Binnen onze praktijk beschouwen wij elke cliënt/patiënt als een uniek iemand met zijn/haar eigen achtergrond/ ervaringen/problematiek/klachten. Wij besteden dan ook veel meer aandacht aan de persoon(-lijkheid) dan het AMC in een groep doet, c.q. kan doen.

Wij volgen de ontwikkelingen van onderzoeken naar en behandelingen van misofonie zowel in het binnen – als in het buitenland op de voet.
Als een nieuwe behandeling voor misofonie effectiever én efficiënter blijkt te zijn, dan zullen wij die in onze praktijk invoeren.

 

Complexiteit

Wij behandelen misofonie (inclusief misokinesie) door middel van een tweesporen-aanpak. Door onze jarenlange ervaring met behandeling van misofonie weten we, dat complexe onderliggende psychische factoren vaak een zeer belangrijke rol spelen bij het ontstaan, voortduren en aanjagen van misofonie.
De stress, de onrust, de irritaties e.d. die samengaan met onderliggende psychische problematiek, moeten daarom naar een zo laag mogelijk niveau gebracht worden om de misofoniebehandeling succesvol te laten zijn.
Het is dus noodzakelijk dat zowel de misofonie zélf (hoe kun je ermee leren omgaan en hoe kun je het verminderen) als de onderliggende ( psychische) problematiek behandeld worden. Die psychische problematiek kan tamelijk algemeen van aard zijn (denk aan ontevredenheid met werk, financiële problemen, relationele problemen e.d.), maar er kan ook sprake zijn van ernstiger problematiek zoals depressie, algemene angst, sociale angst, laag zelfbeeld e.d.  Als meerdere aandoeningen met elkaar samengaan (bv. misofonie en depressie), spreken we van “comorbiditeit.”
Het hele scala van psychische problemen en stoornissen moet worden gescand bij de cliënt om na te gaan welk probleem of welke problemen de misofonie kan/kunnen aanjagen.
De behandeling van misofonie omschrijven wij daarom wel als “psychologie +”, aangezien het niet alleen veel kennis en ervaring vereist van de aandoening misofonie maar ook van alle mogelijke onderliggende psychische problemen. 



Bij ons bestaat de aanpak/behandeling van misofonie uit:

• Intake: hierbij komen onderwerpen aan de orde, zoals persoonsgegevens, opleiding/studie/beroep, relatie/gezin/kinderen, ouderlijk gezin, eventuele eerdere hulpverlening (psychologisch, orthopedagogisch en medisch), eventueel medicijngebruik, misofonie-klachten en psychische & lichamelijke klachten.
• Het invullen van enkele vragenlijsten, waardoor wij een duidelijk beeld krijgen van de (ernst van de) misofonie-klachten én de algemene & specifieke psychische klachten van de cliënt.
• Psycho-educatie, waarin – zoals bij het AMC – óók de (h)erkenning van de misofonieklachten en daarmee gepaard gaande psychische en lichamelijke klachten aan de orde komen.
  Psycho-educatie omvat het informeren, voorlichten en adviseren van de cliënt met betrekking tot zijn/haar misofonie-klachten. Denk daarbij aan achtergrondinformatie over het ontstaan van de klachten en adviezen over hoe met die klachten om te gaan. Ook komen de gevolgen van misofonie voor de cliënt zelf, voor zijn/haar studie/werk e.d. en zijn/haar omgeving aan de orde. De emoties en gevoelens krijgen uitgebreid aandacht.
  Bij psycho-educatie kunnen ook de vriend/partner, de familie en vrienden worden betrokken. Psycho-educatie kan de ene keer “apart” voorkomen en de andere keer samengaan met de hieronder genoemde therapieën en trainingen.
• Relaxatietherapie (ontspannings- en ademhalingsoefeningen); stressmanagement en – reductie (vermindering) is zeer belangrijk. Iedereen met misofonie zal beamen, dat door stress de intensiteit en de diversiteit van de geluidsklachten in hoge mate wordt verergerd. Het trainen/oefenen van ademhaling en ontspanning is daarom een essentieel onderdeel bij het behandelen van misofonie.
• Concentratie- en aandachtstraining om te leren de focus op geluiden te kunnen verleggen naar de focus op iets anders.
• Normen en waarden bijstellen: mensen met misofonie hebben vaak hoge normen en waarden, waardoor het voor hen moeilijk is om het geluid/de geluiden en de beweging(en) van anderen een plaats te geven en/of te kunnen begrijpen en/of te verklaren. De misofoon moet leren (accepteren en begrijpen), dat zijn/haar eigen normen en waarden met betrekking tot geluiden en bewegingen niet die van een ander hoeven te zijn.
• Eclectische therapie: dit betekent, dat wij ons bij de behandeling niet tot één bepaalde therapie beperken (zoals bv. cognitieve (gedrags-)therapie, psychotherapie, psychoanalyse), maar dat wij uit de verschillende stromingen/therapieën dié elementen gebruiken, die het best passen bij de cliënt of het probleem.
  Eclectische therapie ten behoeve van de misofonie:
  Bij de behandeling van misofonie speelt cognitieve herstructurering (“Cognitive restructuring” of “cognitive reframing”) een belangrijke rol: een therapeutisch proces, waarbij de cliënt wordt geholpen om zijn negatieve, irrationele gedachten (zgn. “cognitieve verstoringen”) te ontdekken, uit te dagen, te veranderen en te vervangen door positieve gedachten.
  Ook moet met behulp van de eclectische therapie de ‘indirecte route’ bij de cliënt worden hersteld.
  Dat wil zeggen, dat door het bewust activeren van de prefrontale cortex bij de cliënt de conditionering/automatisering wordt doorbroken en de misofoon geleidelijk weer leert ’te denken en te voelen als een niet-misofoon.’
  Eclectische therapie ten behoeve van de onderliggende psychische problematiek:
  Het doel is – zoals boven vermeld – om de onrust, stress, irritatie, ontevredenheid e.d. (de aanjagers van de misofonie) bij de cliënt op een zo laag mogelijk niveau te brengen.
  Onze behandeling is dus maatwerk en bestaat uit een mix van therapieën, die het best past bij de problematiek en het toestandsbeeld van de cliënt. Het doel is zowel de invloed van de oorzakelijke factoren voor het (voort-)bestaan van de misofonie te minimaliseren, als de misofoniesymptomen direct aanpakken.
• Geluidsmanipulatie: vervormen van de geluidstrigger, een gelijksoortig geluid laten horen (bv. over kiezels lopen vs. kraken van chips(zak)), analyse van de geluidstrigger e.d. Het doel is cognitieve herstructurering, waardoor de angst voor, en de hyperfocus op de trigger wordt verminderd.
  Manipulatie is bij bewegings- en expressietriggers niet of nauwelijks effectief toe te passen.
• Counterconditionering: hierbij wordt getracht om de negatieve associaties/emoties, die bij de misofoon samengaan met de trigger, om te buigen naar positieve emoties/associaties.  
  Eérst wordt kort de trigger gepresenteerd. Die wordt direct gevolgd door beelden (lees: een video) met daarbij geluid (bv. een lied of natuurgeluid), die positieve gevoelens/emoties oproepen bij de misofoon. Indien de video (= negatieve trigger + positieve beelden + positief geluid), vaak genoeg wordt herhaald, worden de hersenen “geconditioneerd” om de negatieve trigger te associëren met een positief/gevoel/emotie. Ook hier is dus sprake van cognitieve herstructurering.
  Bij bewegings- en expressietriggers is counterconditionering óók toe te passen. Er kan dan o.a. gebruik worden gemaakt van positieve gevoelens oproepende foto’s en/of beelden al dan niet met positief geluid erbij. 

 

 

 

 

 

 

Kan misofonie helemaal verdwijnen?

Misofonie is beslist goed te behandelen, maar de klachten tot nul terugbrengen is in de meeste gevallen niet mogelijk. 
Indien het percentage misofonieklachten bij aanvang van de behandeling op 100% wordt gesteld, spreken wij van een succesvolle therapie als de klachten aan het eind van de behandeling zijn gereduceerd tot 10 à 30%.  De triggers kunnen dan nog wel een beetje irritatie oproepen, maar ze leiden niet meer tot hevige paniek, angst, boosheid, walging en/of vermijding.
In bepaalde gevallen kunnen de misofonieklachten na de behandeling nog verder verminderen.

Het kan ook gebeuren, dat de misofonie terugkomt (“recidiveert”). Cliënten leren bij ons tijdens de behandeling waar ze op moeten letten en wat ze zelf kunnen doen om de misofonieklachten weer te verminderen bij recidive. We noemen dat ‘zelfregulatie.’
Mocht het toch niet lukken om de misofonieklachten zélf weer op een aanvaardbaar niveau te brengen dan heeft de cliënt aan een paar sessies genoeg om de klachten opnieuw voldoende onder controle te  krijgen.

Houd er rekening mee, dat behandeling van misofonie lang kan duren en dat gemotiveerd en serieus meedoen aan de behandeling en oefeningen erg belangrijk is!

 

Attentie!  Voor bovenstaande tekst, afbeeldingen e.d.  geldt - evenals voor de overige pagina's van deze website - dat het auteursrecht van toepassing is. U mag dus niet de teksten, afbeeldingen e.d. of delen daarvan overnemen, kopiëren, vermenigvuldigen e.d. voor eigen gebruik, uw website e.d. Als u kleine stukjes uit bovenstaande tekst wilt gebruiken, mag dat alléén met vermelding van de bron, d.w.z. u vermeldt mijn naam en praktijknaam, mijn website en u plaatst een link naar mijn website. Voor grote stukken tekst dient u altijd mijn toestemming te vragen.

 

Deze pagina wordt continu bijgewerkt/geupdatet.